Passiv tarmoqli uskunalar — bu tarmoqlarda ma'lumotlarni uzatish yoki qabul qilishda faqat fizik darajada ishtirok etadigan qurilmalardir. Ular ma'lumotlarni qayta ishlamaydi, faqat signalni uzatadi yoki qabul qiladi. Passiv uskunalar ma'lumotlarni uzatishda yoki tarmoqni kengaytirishda ishlatiladi, lekin ular o‘zi tarmoqni boshqarish yoki ma'lumotlarni qayta ishlash funksiyalarini bajaradi.
Passiv tarmoqli uskunalarga misollar:
-
Kabel tizimlari
-
Koaksial kabel: Tarmoqda ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladigan simli kabel. Koaksial kabellar, odatda, internet provayderlari tomonidan yuqori tezlikdagi internet aloqasi uchun ishlatiladi.
-
Burama juftlik (UTP/STP): Ethernet tarmoqlarida ishlatiladigan simli kabel, bu kabel signalni uzatishda ishlaydi. UTP (Unshielded Twisted Pair) va STP (Shielded Twisted Pair) kabel turlari mavjud.
-
Fiber-optik kabel: Ular ma'lumotlarni optik to‘lqinlar orqali uzatadi va yuqori tezlikdagi tarmoqlarni tashkil qilishda ishlatiladi.
-
-
Patch panel
-
Xususiyatlari: Patch panel — bu kabelni birlashtirish uchun ishlatiladigan passiv uskunadir. Ular tarmoq kabellarini tartibga solish va ularni boshqarish imkoniyatini beradi.
-
Afzalliklari: Tarmoqni tashkil qilish va kengaytirish uchun kerakli portlarni taqdim etadi.
-
-
Konsentrator (Hub)
-
Xususiyatlari: Hub — bu tarmoq qurilmasi bo‘lib, u barcha kiruvchi signallarni birlashtiradi va ularni barcha tarmoq qurilmalariga uzatadi. Hub o‘zida hech qanday ma'lumotni qayta ishlash funksiyasini bajarmaydi.
-
Afzalliklari: Oddiy va arzon tarmoq kengaytirish vositasi.
-
Cheklovlari: Tarmoqdagi barcha trafikni barcha qurilmalarga uzatadi, bu esa samaradorlikni pasaytiradi.
-
-
Kabel rozetkalari, vilkalar (RJ45, RG45)
-
Xususiyatlari: Ular Ethernet kabelini o‘rnatish va ulanadigan qurilmalar o‘rtasida signal uzatishni ta'minlaydi.
-
Afzalliklari: Kabelni to‘g‘ri ulash va tarmoqni tashkil qilishda foydalaniladi.
-
-
Patch cord (Kabel uzatgich)
-
Xususiyatlari: Tarmoqni qurish va kengaytirishda ishlatiladigan qisqa kabellar.
-
Afzalliklari: Kengaytmalar yaratishda va qurilmalar o‘rtasida ulanishda ishlatiladi.
-
-
Balun (Balun-transformator)
-
Xususiyatlari: Koaksial kabel bilan ishlash uchun ishlatiladigan passiv qurilma. U koaksial va boshqa simli tarmoqlarni birlashtirish uchun ishlatiladi.
-
Afzalliklari: Boshqa tarmoq tizimlaridan foydalanish uchun ulanishni osonlashtiradi.
-
Passiv tarmoqli uskunalarning afzalliklari:
-
Oddiy va ishonchli: Passiv qurilmalar juda oddiy ishlaydi, ular energiya sarf qilmaydi yoki ma'lumotlarni qayta ishlamaydi, shuning uchun ular yuqori ishonchlilikka ega.
-
Kam narx: Passiv qurilmalar faqat fizikal signalni uzatib, qo‘shimcha qayta ishlashni amalga oshirmaganligi sababli, ular odatda arzonroq bo‘ladi.
-
Barqarorlik: Passiv uskunalar uzoq muddat ishlashga qodir bo‘ladi va kam texnik xizmat ko‘rsatishni talab qiladi.
Foydalanish holatlari:
-
Tarmoq qurilmasini kengaytirish: Passiv uskunalar kabel tizimlarini kengaytirish va tarmoqni boshqarish uchun ishlatiladi.
-
Kichik va o‘rta tarmoqlar: Tarmoqda yuqori tezlik yoki katta ma'lumotlar uzatish talab qilinmasa, passiv uskunalar yaxshi variant bo‘ladi.
-
Tarmoq aloqasini uzatish: Ular faqat signalni uzatadi va tarmoqda hech qanday murakkab qayta ishlashni talab qilmaydi.
Passiv uskunalar tarmoqni tashkil qilishda muhim ahamiyatga ega, chunki ular tarmoqning har bir komponenti o‘rtasida samarali va ishonchli signal uzatishni ta'minlaydi.